Wees kritisch op aanvullende eisen die de mogelijkheid van hergebruik beperken
De constructieve veiligheid en levensduur is geborgd door het Bouwbesluit en vanuit het Bouwbesluit wordt verwezen naar de Eurocodes. Aanvullend voor de nationale omstandigheden kan er ook een NAD opgesteld worden. Rijkswaterstaat heeft de Richtlijnen Ontwerp Kunstwerken (ROK) opgesteld. Hierin staan eisen waaraan het ontwerp en de uitvoering van een nieuw kunstwerk moet voldoen. De ROK geldt ook voor nieuwe onderdelen van bestaande bouwwerken of als kunstwerken worden uitgebreid. Daarnaast bestaat het kader Richtlijnen Beoordeling Kunstwerken (RBK). Dit bevat richtlijnen en aanvullende eisen voor de beoordeling van bestaande kunstwerken van Rijkswaterstaat.
Alle objecten in het Rijkswaterstaat Areaal moeten aan deze richtlijnen voldoen, waarbij ook lagere overheden bij belangrijke kunstwerken deze richtlijnen hanteren.
Deze richtlijnen zijn vanuit de ervaringen van afgelopen jaren opgesteld vanuit een duurzaam belang, door te zorgen dat de levensduur is geborgd en dat de constructies economisch onderhoudbaar zijn. En dat vanuit standaardisatie gewerkt wordt met beproefde en eventueel verbeterde oplossingen. Daarnaast moet tijdens de realisatie van projecten zo min mogelijk hinder veroorzaakt worden voor het verkeer.
De kritische vraag is of we door al deze aanvullende eisen t.o.v. de Eurocodes juist niet minder duurzaam zijn.
We bouwen met een levensduur van 100 jaar, terwijl de functionele levensduur van viaducten gemiddeld 40 jaar is. Wij passen bij prefabconstructies nog veel in-situ beton toe dat de elementen monoliet met elkaar verbindt. Daardoor worden de prefabonderdelen moeilijker losmaakbaar, zoals bij de omgekeerde T-liggers met in-situ beton voor de druklaag en de eindbalken, waarbij de voegen buigslap kunnen zijn uitgevoerd.
Omdat de demontagekosten een belangrijk deel van de hergebruikkosten vormen, is het verstandig om nieuwe constructies eenvoudig demontabel te maken.
Dit kan bijvoorbeeld door meer voegen te accepteren. Zo zullen er meer eisen in de richtlijnen opgenomen zijn, die beperkend zijn om een duurzaamheidswinst te realiseren.
Een ander voorbeeld is dat in contracten de beschikbare tijd om te slopen steeds verder wordt verkleind. Dit betekent dat er met veel machines in korte tijd met grof geweld onderdelen gesloopt worden. Voor hergebruik is het juist belangrijk om voorbereidingstijd te hebben om onderdelen demontabel te maken. De tijd voor het daadwerkelijke demonteren zal niet veel langer hoeven te zijn dan het ter plaatse slopen.
Het is van belang om aanvullende eisen die hergebruik beperken kritisch te toetsen vanuit het nieuwe maatschappelijke, duurzame perspectief.